Çevre Mühendisi olarak çalıştığımız kamu kurumlarında veya özel sektörlerde yükümlü olduğumuz yönetmelikler ve tebliğler bulunmaktadır. Bizim için önemli olan ve mesleğimizde pusula olarak nitelendirebileceğimiz temel yönetmelikler vardır. Bu yönetmelikleri çok iyi okumak ve özümsemek gerekir. Başlıca olanlar aşağıda verilmiştir;
1- Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği
2- Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği
3- Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
4- Atık Yönetimi Yönetmeliği
5- Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği
6- Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik
7- Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği
8- Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği
9- Sıfır Atık Yönetmeliği
Yukarıda bahsedilen yönetmeliklerin ve tebliğin kısaca kapsamlarını açıklayalım;
Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği: Bu yönetmelik; tesislerin göstermiş olduğu faaliyete göre atıksu, hava emisyonu, gürültü, geri dönüşüm ve diğer konularda çevre izin ve/veya lisans belgesinin alınması, hangi durumlarda yenilenmesi gerektiği ve çevre izin ve/veya lisans belgesinin alınması için gerekli olan bilgi ve belgelerin neler olduğu konularını kapsar.
Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği: Bu yönetmelik; tesisin yapmış olduğu faaliyete istinaden kapasite artışına veya tesis kurulmadan önce yapacağı faaliyete göre ÇED Olumlu, ÇED Gerekli Değildir veya ÇED Kapsam Dışı kararlarından birinin verilmesini kapsar.
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği: Bu yönetmelik; ambalaj üreticilerinin, piyasaya sürenlerin, ambalaj atığı üreticisinin ve satış noktalarının yükümlülüklerini, herhangi bir ürünün ambalaj olup olmadığını, ambalaj atığı toplama ayırma ve geri kazanım tesislerinin sağlaması gereken şartları kapsar.
Atık Yönetimi Yönetmeliği: Bu Yönetmelik; Ambalaj atığı, bakiye atık, tehlikesiz atık ve tehlikeli atık gibi tanımları, proses sonucu oluşan atıkların nasıl biriktirilmesi ve geçici depolanması gerektiğini, proses sonucu oluşan tehlikeli ve tehlikesiz atıkların ne kadar süre geçici depolanması gerektiğini, atık üreticisinin, atık sahibinin ve atık işleme tesislerinin yükümlülüklerini, atıkların tehlikelilik özelliklerinin ve atık kodu hiyerarşisinin nasıl belirlendiğini, atık kodu açıklamalarını, hangi faaliyetler kapsamında mali sorumluluk sigortası yaptırılması gerektiğini, geri kazanım ve bertaraf yöntemlerinin neler olduğunu ve tesislerinin proses sonucu oluşan tehlikeli ve tehlikesiz atıklara istinaden hazırlaması gereken endüstriyel atık yönetim planını kapsar.
Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği: Bu tebliğ; tehlikesiz atık üreticisinin ve tehlikesiz atık geri kazanım tesislerinin yükümlülüklerini, tehlikesiz atık toplama ayırma tesislerinde aranan şartları, tehlikesiz atık geri kazanım tesislerine çevre lisansı verilmesini ve tehlikesiz atık geri kazanım lisansına başvuru aşamasında hazırlanan teknik uygunluk raporunun kapsamında olması gereken bilgi ve belgeleri kapsar.
Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik: Bu yönetmelik; tesislerin hangi durumlarda çevre yönetim birimlerinin kurulması, çevre danışmanlık firmalarından hizmet alınması veya bünyelerinde çevre mühendisi çalıştırılması gerektiğini, çevre yönetimi hizmeti yeterlik belgesi, çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi ve çevre yönetim birimi yeterlik belgesi başvuru şartlarının neler olduğunu ve bu belgeleri almak için gerekli olan bilgi ve belgelerin neler olduğunu, çevre mühendislerinin tesislere karşı olan sorumluluklarını, yeterlik belgelerinin kaç yıl geçerli olduğunu ve hangi sürelerde vize edilmesi gerektiğini kapsar.
Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği: Bu yönetmelik; atmosfere verilen emisyon kaynaklarının ve sınır değerlerinin neler olduğunu, hava emisyonu kapsamında değerlendirilen işletmelerin kurulması ve işletilmesinde uyulması gereken esasları, izne tabi tesislerde baca yüksekliklerinin nasıl olması gerektiğini, baca veya baca dışı kaynakları olan tesislerde hangi ölçümlerin yapılması gerektiği ve bu ölçümlerin hangi sürelerde tekrarlanması gerektiğini kapsar.
Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği: Bu yönetmelik; tesislerde oluşan evsel ve endüstriyel atıksuların nasıl arıtılması gerektiğini, kanalizasyon sistemlerine ve alıcı ortama doğrudan boşaltım esaslarını, atıksu bağlantı izni ve belgesini, tesislerin yapmış olduğu faaliyetler kapsamında oluşan atıksuların alıcı ortama deşarj standartlarını, atıksu toplama ve bertaraf yükümlülüğünü kapsar.
Sıfır Atık Yönetmeliği: Bu yönetmelik; Kimlerin sıfır atık yönetim sistemi kurması ve bu sistemin ne zamana kadar kurulması gerektiğini, sıfır atık yönetim sisteminin kurulması için kriterlerin ne olması gerektiğini, atıkların nasıl biriktirilmesi ve toplanması gerektiğini, atık biriktirme ekipmanları özelliklerinin nasıl olması gerektiğini, sıfır atık belgesi alma yükümlülüğünü ve sıfır atık belgesi niteliklerini, sıfır atık belgesine nasıl başvuru yapılması gerektiğini kapsar.
1- Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği
2- Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği
3- Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği
4- Atık Yönetimi Yönetmeliği
5- Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği
6- Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik
7- Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği
8- Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği
9- Sıfır Atık Yönetmeliği
Yukarıda bahsedilen yönetmeliklerin ve tebliğin kısaca kapsamlarını açıklayalım;
Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği: Bu yönetmelik; tesislerin göstermiş olduğu faaliyete göre atıksu, hava emisyonu, gürültü, geri dönüşüm ve diğer konularda çevre izin ve/veya lisans belgesinin alınması, hangi durumlarda yenilenmesi gerektiği ve çevre izin ve/veya lisans belgesinin alınması için gerekli olan bilgi ve belgelerin neler olduğu konularını kapsar.
Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği: Bu yönetmelik; tesisin yapmış olduğu faaliyete istinaden kapasite artışına veya tesis kurulmadan önce yapacağı faaliyete göre ÇED Olumlu, ÇED Gerekli Değildir veya ÇED Kapsam Dışı kararlarından birinin verilmesini kapsar.
Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği: Bu yönetmelik; ambalaj üreticilerinin, piyasaya sürenlerin, ambalaj atığı üreticisinin ve satış noktalarının yükümlülüklerini, herhangi bir ürünün ambalaj olup olmadığını, ambalaj atığı toplama ayırma ve geri kazanım tesislerinin sağlaması gereken şartları kapsar.
Atık Yönetimi Yönetmeliği: Bu Yönetmelik; Ambalaj atığı, bakiye atık, tehlikesiz atık ve tehlikeli atık gibi tanımları, proses sonucu oluşan atıkların nasıl biriktirilmesi ve geçici depolanması gerektiğini, proses sonucu oluşan tehlikeli ve tehlikesiz atıkların ne kadar süre geçici depolanması gerektiğini, atık üreticisinin, atık sahibinin ve atık işleme tesislerinin yükümlülüklerini, atıkların tehlikelilik özelliklerinin ve atık kodu hiyerarşisinin nasıl belirlendiğini, atık kodu açıklamalarını, hangi faaliyetler kapsamında mali sorumluluk sigortası yaptırılması gerektiğini, geri kazanım ve bertaraf yöntemlerinin neler olduğunu ve tesislerinin proses sonucu oluşan tehlikeli ve tehlikesiz atıklara istinaden hazırlaması gereken endüstriyel atık yönetim planını kapsar.
Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği: Bu tebliğ; tehlikesiz atık üreticisinin ve tehlikesiz atık geri kazanım tesislerinin yükümlülüklerini, tehlikesiz atık toplama ayırma tesislerinde aranan şartları, tehlikesiz atık geri kazanım tesislerine çevre lisansı verilmesini ve tehlikesiz atık geri kazanım lisansına başvuru aşamasında hazırlanan teknik uygunluk raporunun kapsamında olması gereken bilgi ve belgeleri kapsar.
Çevre Yönetimi Hizmetleri Hakkında Yönetmelik: Bu yönetmelik; tesislerin hangi durumlarda çevre yönetim birimlerinin kurulması, çevre danışmanlık firmalarından hizmet alınması veya bünyelerinde çevre mühendisi çalıştırılması gerektiğini, çevre yönetimi hizmeti yeterlik belgesi, çevre danışmanlık firması yeterlik belgesi ve çevre yönetim birimi yeterlik belgesi başvuru şartlarının neler olduğunu ve bu belgeleri almak için gerekli olan bilgi ve belgelerin neler olduğunu, çevre mühendislerinin tesislere karşı olan sorumluluklarını, yeterlik belgelerinin kaç yıl geçerli olduğunu ve hangi sürelerde vize edilmesi gerektiğini kapsar.
Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği: Bu yönetmelik; atmosfere verilen emisyon kaynaklarının ve sınır değerlerinin neler olduğunu, hava emisyonu kapsamında değerlendirilen işletmelerin kurulması ve işletilmesinde uyulması gereken esasları, izne tabi tesislerde baca yüksekliklerinin nasıl olması gerektiğini, baca veya baca dışı kaynakları olan tesislerde hangi ölçümlerin yapılması gerektiği ve bu ölçümlerin hangi sürelerde tekrarlanması gerektiğini kapsar.
Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği: Bu yönetmelik; tesislerde oluşan evsel ve endüstriyel atıksuların nasıl arıtılması gerektiğini, kanalizasyon sistemlerine ve alıcı ortama doğrudan boşaltım esaslarını, atıksu bağlantı izni ve belgesini, tesislerin yapmış olduğu faaliyetler kapsamında oluşan atıksuların alıcı ortama deşarj standartlarını, atıksu toplama ve bertaraf yükümlülüğünü kapsar.
Sıfır Atık Yönetmeliği: Bu yönetmelik; Kimlerin sıfır atık yönetim sistemi kurması ve bu sistemin ne zamana kadar kurulması gerektiğini, sıfır atık yönetim sisteminin kurulması için kriterlerin ne olması gerektiğini, atıkların nasıl biriktirilmesi ve toplanması gerektiğini, atık biriktirme ekipmanları özelliklerinin nasıl olması gerektiğini, sıfır atık belgesi alma yükümlülüğünü ve sıfır atık belgesi niteliklerini, sıfır atık belgesine nasıl başvuru yapılması gerektiğini kapsar.
